Je doet zo je best op een strak gazon, en dan ineens: gele plekken, los gras en kale stukken. Grote kans dat emelten de boosdoener zijn. Deze larven van de langpootmug leven net onder het oppervlak en vreten aan wortels van gras en jonge planten. Vooral in het voorjaar of na een natte zomer kunnen ze massaal opduiken. In deze blog lees je hoe je emelten herkent, wat je kunt doen om ze te voorkomen én hoe je ze op een natuurlijke manier bestrijdt. Zo geef je je tuin weer een stevige basis.
Hoe ontstaan emeltenplagen in je tuin?
Emelten ontstaan uit de eitjes van langpootmuggen, die hun eitjes graag leggen in vochtige, humusrijke bodems. De larven blijven in de grond en voeden zich met wortels van gras en jonge planten. Omdat ze ondergronds leven, merk je pas laat dat ze er zijn.
Wil je weten hoe lang emelten precies in de grond blijven en wanneer ze het meeste schade aanrichten? In onze blog over de levenscyclus van emelten leggen we het stap voor stap uit.
Heb je een gazon dat vaak nat blijft, veel schaduw heeft of dichtbegroeid is? Dan heb je meer kans op emelten. Vooral na een natte zomer of zachte winter kunnen de aantallen snel oplopen. Voor je het weet zit je met gele plekken, los gras en planten die ineens wegkwijnen.
Hoe kun je emelten voorkomen?
Voorkomen is altijd beter dan genezen. Door slim om te gaan met de verzorging van je gazon en borders kun je de leefomgeving van emelten onaantrekkelijk maken. Hier zijn een paar dingen die je kunt doen om een plaag te voorkomen.
Houd de bodem goed gedraineerd
Langpootmuggen leggen hun eitjes graag in vochtige, verdichte grond. Zorg daarom voor een goede drainage en vermijd dat water blijft staan op het gras. Belucht de bodem regelmatig en werk indien nodig wat zand of lavagruis door de bovenlaag.
Maai het gras op de juiste hoogte
Een te kort gemaaid gazon raakt sneller verzwakt en biedt minder weerstand tegen emelten. Maai liever iets hoger, zodat het gras een sterker wortelstelsel ontwikkelt. Dat maakt het minder kwetsbaar voor vraat.
Stimuleer biodiversiteit in het gazon
Emelten gedijen beter in een eentonig gazon. Door het gras te combineren met klaver, wilde bloemen of kruiden, trek je natuurlijke vijanden aan en breng je het bodemleven meer in balans. Dat verkleint de kans op een uitbraak.
Deze planten helpen mee of juist niet
Niet elke plant is even gevoelig voor emelten. Sommige soorten met fijne wortels of een zwakke wortelstructuur lopen sneller schade op. Andere planten zijn juist robuuster of minder aantrekkelijk voor de larven. Door slim te kiezen kun je schade aan gras en planten beperken.
Planten die emelten aantrekken
-
Gazon en graszoden zijn een favoriete leefomgeving voor emelten
- Sla, andijvie en andere bladgroenten zijn extra kwetsbaar in de moestuin
- Petunia’s en andere eenjarigen hebben zachte wortels en zijn gevoelig voor vraat
Planten die emelten op afstand houden
- Tijm en rozemarijn hebben stevige wortels en worden zelden aangetast
- Geraniums en viooltjes lijken onaantrekkelijk voor emelten
- Vaste siergrassen hebben vezelige wortels die beter bestand zijn tegen schade
Oma weet raad: emelten bestrijden
Tijd voor de klassiekers. Je oma had misschien geen internet, maar ze wist wél hoe je slim omging met plagen in de tuin. Hier zijn haar beproefde middeltjes tegen emelten.
Kalk strooien
Langpootmuggen leggen hun eitjes graag in vochtige, zure grond. Door kalk te strooien, verlaag je de zuurtegraad van de bodem en maak je die minder aantrekkelijk voor emelten. Doe dit met mate, want een te hoge pH is ook niet goed.
Gazon regelmatig beluchten
Een verdichte grasmat biedt een fijne leefomgeving voor emelten. Door je gazon regelmatig te beluchten, bijvoorbeeld met een prikrol of gazonbeluchter, verbeter je de structuur van de bodem en verstoor je hun leefgebied.
Laat je gazon niet te nat worden
Emelten houden van vochtige bodems. Geef je gazon liever minder vaak en wat dieper water dan elke dag een beetje. Zo voorkom je dat de bovenste laag van de bodem steeds nat blijft, wat aantrekkelijk is voor langpootmuggen om eitjes te leggen.
Maai niet te kort
Een gezond, dicht gazon is beter bestand tegen vraatschade van emelten. Maai dus niet te kort, vooral niet in het voorjaar of najaar wanneer de larven actief zijn. Iets langer gras beschermt de wortels beter én houdt de bodem wat koeler.
Natuurlijke vijanden van emelten
Een gezonde tuin heeft zijn eigen evenwicht. Emelten zijn namelijk prooi voor verschillende dieren. Door je tuin aantrekkelijk te maken voor hun natuurlijke vijanden help je de natuur een handje. Lees onze tips voor meer biodiversiteit.
Vogels
Spreeuwen, merels en kraaien zijn dol op emelten. Ze pikken ze uit het gras zodra ze beweging in de bodem waarnemen. Maak je tuin vogelvriendelijk met struiken, water en veilige nestplekken, en laat deze helpers hun werk doen.
Egels
Egels wroeten graag in vochtige grond op zoek naar larven zoals emelten. Geef ze een doorgang naar je tuin, maak een rommelhoekje of zet een egelhuisje neer. Zonder gif te gebruiken geef je deze stille jagers alle ruimte.
Kippen
Heb je een tuin met wat extra ruimte? Dan zijn kippen geweldige bondgenoten. Ze scharrelen de larven zo uit het gras. Een paar uur per dag is al genoeg om schade flink te beperken.
Aaltjes
Aaltjes tegen emelten zijn microscopisch kleine beestjes die je met water op het gazon uitgiet. Ze dringen de larven in de bodem binnen en schakelen ze van binnenuit uit. Deze methode is volledig natuurlijk, veilig voor planten en dieren, en uiterst doeltreffend.
In het kort: dit kun je doen tegen emelten
Emelten kunnen flinke schade aanrichten aan je gazon en jonge planten. Gelukkig kun je veel doen om een plaag te voorkomen: zorg voor een goed gedraineerde bodem, belucht je gras regelmatig en maai niet te kort. Kies voor sterke planten, trek natuurlijke vijanden aan zoals vogels, egels en kippen, en vermijd chemische bestrijdingsmiddelen. Wil je effectief ingrijpen? Dan zijn aaltjes een veilige en natuurlijke manier om de larven aan te pakken. Zo blijft je tuin gezond, sterk en in evenwicht.
